De basis van doelgerichte digitale regelgeving is het doelgericht redeneren. Toepassing hiervan geeft inzicht ‘waarom regels van toepassing zijn’. 

Het achterliggende principe is dat regelgeving altijd een doel dient en dat de motivering hiervan altijd expliciet herleidbaar moet zijn. De structuur ontstaat door het verband tussen de doelen en regels te beschrijven en deze expliciet met elkaar te verweven. Met deze doelgerichte digitale methode ontstaan consistente juridische en toepasbare regels. Wanneer dit functioneel wordt ingericht wordt regelgeving begrijpelijk en uitlegbaar voor zowel de werknemers van de organisatie als derden en belanghebbenden. 

Figuur 1 bevat een schematische weergave van doelgericht redeneren. Dit proces zet in eerste instantie aan tot denken wat het bestaansrecht is van de organisatie, de legitimiteit. Van daaruit wordt stap voor stap geconcretiseerd hoe invulling wordt gegeven aan dat abstracte doel. Dit betekent dat steeds meer relaties gelegd worden en dat deze relaties direct gekoppeld en zichtbaar zijn. Door deze denkslag toe te passen en uit te werken wordt het via een risicoafweging helder welke regelgeving nodig en/of geschikt is om te voldoen aan de gestelde doelen. De principes zijn generiek en bieden houvast voor verdere implementatie binnen elk waterschap. Binnen de methode is zowel uniformiteit als variatie mogelijk. Paragraaf 4.3 beschrijft de stappen van de methode bij het opstellen van de waterschapsverordening en toepasbare regels.

Figuur 1.H3. Schematische weergave van doelgericht redeneren.